BioGrafie

56 →

Diāna KRATIŠA

Diāna urodziła się na Łotwie w 1933 r. w ortodoksyjnej rodzinie żydowskiej należącej do drobnej klasy średniej. Ojciec jej jako właściciel straganu uznany jest przez władzę jako członek klasy wyzyskiwaczy i 14 czerwca 1941 r. zostaje skazany na deportację. Ponieważ w tym dniu nieobecny był w domu, NKWD zatrzymuje go dopiero 17 czerwca, a rodzinę zzsyła na Syberię.

Pod koniec wojny, ojciec Diāny, po trzech latach zsyłki powraca na Łotwę w poszukiwaniu swojej rodziny zesłanej na Syberię. Szczęśliwym trafem na targu w Rydze, który stał się podczas wojny punktem poszukiwań i spotkań deportowanych, spotyka przyjaciółkę swojej żony, która zna jej miejsce zesłania i dzieci. Członkowie rodziny odnajdują się po kilku miesiącach w Rydze w 1946 r. i z trudem przystosowują się do nowych warunków społecznych, podczas gdy większa część ich bliskich pada ofiarą zagłady na Łotwie okupowanej przez Niemców.

Kolejna fala deportacji ma miejsce w 1949 r. Ponieważ nie są w stanie udokumentować legalnego powrotu na Łotwę w 1946 r. ponownie zostają skazani na zesłanie w 1950 r. Rodzina Diāny zostaje ostatecznie zwolniona w 1956 r. Diāna studiuje na wydziale farmacji i wychodzi za mąż za Polaka. Wspomnienia o losach swej rodziny, która stała się jednocześnie ofiarą deportacji i eksterminacji do dnia dzisiejszego są dla niej bardzo bolesne.

PDF (73.73 KB) See MEDIA

Fermer

Aresztowanie rodziny Diany Kratish

Rodzina Diany Kratish zatrzymana jest nie 14, ale dwa dni później, tzn.16 czerwca, ponieważ ojciec był w tym dniu nieobecny. Niemniej w archiwach opublikowanych tytułem rehabilitacji, zapis wskazuje, że zarejestrowani są jako deportowani w dniu 14 czerwca.

Fermer

Podarownie żywności

W pociągu wiozącym ich na zsyłkę, współtowarzysze niedoli dzielą się z nimi słoniną. Jako Żydzi, żeby przetrwać, zmuszeni są złamać regułę jedzenia koszernego. Nawet mężczyźni pilnujący konwój dają kawałek chleba siostrze Diāny zafascynowani jej nadzwyczajną urodą.

Fermer

Subtelna różnica w wymowie „i ” i „y” w języku rosyjskim

Z początku Diāna nie mówi słowa po rosyjsku. Ma trudności z odróżnieniem wymowy tych dwóch samogłosek.

Fermer

Pierwszy powrót – 1946 r.

Rodzina Diāny bardzo krótko mieszka w Rydze. Wkrótce ponownie zostaje zesłana na Syberię.

Fermer

Drugie zesłanie na Syberię

Diāna Kratiša przypomina sobie piosenki śpiewane w drodze na zesłanie.

Fermer

Zdjęcie rodzinne z okazji ślubu, lata trzydzieste
© Diāna Kratiša

Dziadek Diāny
© Diāna Kratiša

Diāna z kuzynami i z dziadkami
© Diāna Kratiša

Rodzina Diāny przed deportacją
© Diāna Kratiša

Ojciec Diāny
© Diāna Kratiša

Fotograficzne skarby Diāny Kratiša

Diāna Kratiša zachowała dużą liczbę fotografii rodzinnych swoich własnych, jak i znalezionych u rodziców. Pokazuje nam kilka z nich. Portrety nie żyjących już dzisiaj krewnych ; niektórzy z nich zmarli ze starości, ale większość zginęła podczas wojny. Rodzinę Diāny Kratiša, od 1940 r. spotyka różny i najczęściej tragiczny los: jedni zostali zesłani na Syberię, drudzy wcieleni do Armii Czerwonej i ewakuowani na tylny front walk, natomiast ci, którzy pozostali na Łotwie, zostali wymordowani przez hitlerowców.

I wreszcie pozostali członkowie rodziny, którym udało się uratować z pożogi wojennej i którzy po nieudanej próbie rozpoczęcia nowego życia na Łotwie wyemigrowali do Izraela.

Miejscowa prasa poświęciła tragicznym losom tej licznej rodziny specjalny artykuł.

Fermer

Łotewska chusta

Diāna opowada historię swojej łotewskiej chusty ludowej, którą zabrała ze sobą na drugą deportację. Dzięki tej chuście udało jej się uniknąć najcięższych robót. Na zesłaniu spotkała inną deportowaną Łotyszkę, która widząc ubiór Diāny zorientowała się, że ona też pochodzi z Łotwy i powiedziała, co ma zrobić, żeby nie wysłano jej do pracy do kołchozowych gospodarstw leśnych i żeby pozwolili jej na naukę. Chusta ta okazała się zbawienna dla Diāny, albowiem stała się symbolem solidarności między ludźmi pochodzymi z tego samego kraju czy regionu.