#Projekt Badawczy

Projekt badawczy realizowany obecnie przez INED i Centrum Badań nad Światem Rosyjskim, Kaukaskim i Środkowoeuropejskim (CERCEC, EHESS/CNRS) stanowiący podstawę niniejszej publikacji, zajmuje się kwestią przymusowych ruchów ludności w XX wieku na ogromnej przestrzeni Europy Wschodniej i Związku Radzieckiego, w których miała miejsce - w zależności od okresów historycznych i polityki - różnego rodzaju migracja przymusowa, w skutek której całe grupy ludności opuściły swoje miejsca pochodzenia i znalazły się z zakazem opuszczania miejsca zsyłki i/lub zostały zmuszone do osiedlenia się na nieznanych im terytoriach.

Badanie uwarunkowań i szlaków wygnania, związek między indywidualnym doświadczeniem zesłańców a polityczno-administracyjną historią decyzji państwowych, sprzężenia zwrotne tzw. historii oddolnej z historia odgórną, stanowi jedną z głównych wytycznych tego projektu. W ramach projektu od 2008 (i do chwili obecnej) roku gromadzona jest dokumentacja obejmująca obszerny zbiór źródeł historycznych, w tym archiwa pisane, publiczne i prywatne,relacje ustne, fotografie ze zbiorów prywatnych i publicznych, filmy dokumentalne i dokumenty oficjalne.

Jedną z mocnych stron tego projektu jest fakt, że opiera się on na bazie danych zawierającej już ponad 200 dostępnych wywiadów, których dopełnienie stanowią różnorodne dokumenty stanowiące bogate zasoby źródłowe badań dla młodych badaczy i doktorantów oraz specjalistów w tej dziedzinie. Baza ta została stworzona w szczególności w ramach projektu realizowanego w latach 2007-2012 przez Cercec, RFI i INED.

Początkowy PROJEKT (2007-2012)

Początkowy projekt, w wyniku którego powstała pierwsza seria 160 wywiadów z byłymi zesłańcami w 13 różnych krajach, został zrealizowany przez Centrum Badań nad Światem Rosyjskim, Kaukaskim i Środkowoeuropejskim (CERCEC, CNRS/EHESS, Paryż), Radio France Internationale (RFI) i Narodowy Instytut Badań Demograficznych (INED w Paryżu) pod kierunkiem Alain Bluma (Cercec-EHESS i INED), Marty Craveri (Cercec-Ehess) i Valérie Nivelon (RFI). Partnerami projektu były następujące instytucje: Centrum im. Marca Blocha (Berlin), Francuskie Centrum Badań nad Naukami Społecznymi (CEFRES, Praga) oraz Francuskie Centrum Badań nad Naukami Humanistycznymi i Społecznymi (CEFR, Moskwa).

W wyniku powstało wirtualne „Muzeum europejskiej pamięci o Gułagach” - "Sound Archives: European Memories of the Gulag", które stanowi pierwsza odsłonę obecnej strony internetowej. W ramach tego samego projektu powstała seria audycji radiowych z cyklu La marche du monde, (producentka -Valérie Nivelon).

Projekt ten został zrealizowany dzięki dofinansowaniu przez l'Agence nationale de la recherche (program badawczy ANR Corpus – 2007-2012).

Następnie INED i CERCEC dalej zapewniały swoje wsparcie.

Osoby odpowiedzialne za projekt początkowy: Alain Blum (CERCEC, EHESS, INED), Marta Craveri (CERCEC), Valérie Nivelon (RFI).

Zespół, który pracował nad początkowym projektem : Mirel Banica (Uniwersytet w Bukareszcie), Juliette Denis (Uniwersytet Paris Ouest), Marc Elie (CERCEC, CNRS), Catherine Gousseff (Centre Marc Bloch, CNRS), Malte Griesse (Uniwersytet w Bielefeld), Emilia Koustova (Uniwersytet w Strasburgu), Anne-Marie Losonczy (EPHE, IRIS), Jurgita Mačiulytė (Uniwersytet Wileński), Françoise Mayer (CEFRES), Agnieszka Niewiedzial (CERCEC), Isabelle Ohayon (CERCEC, CNRS).

W trakcie trwania pierwszego projektu do zespołu dołączyły Amine Laggoune, Irina Tcherneva i Lubomira Valcheva.

Ośrodki badawczo-naukowe: Koordynatorem projektu jest le Centre d'études des mondes russe, caucasien et centre-européen (CERCEC, CNRS i EHESS) wraz z Radio France Internationale (RFI), we współpracy z CEFRES (Prague), Centre Marc Bloch (Berlin) i Centre franco-russe de recherche en sciences sociales et humaines (Moskwa).

Projekt został zrealizowany przy wsparciu l'Agence nationale de la recherche (program ANR Corpus), l'Ecole des hautes études en sciences sociales (EHESS), le Centre national de la recherche scientifique (CNRS) i l'Institut national d'études démographiques (INED).

Tłumaczenia ustne: Emilia Koustova (koordynator tłumaczeń ustnych ; z rosyjskiego na francuski), Katia Bailby (z węgierskiego na francuski), Natalka Boyko-Jacura (z ukraińskiego na francuski), Jan Krotki (z polskiego i z rosyjskiego na angielski), Marc Palenicek (z czeskiego na francuski), Ewa Pawlikowska (z polskiego na francuski), Vadim Poliakov ( z rosyjskiego na francuski), Kadri Põlluveer (z estońskiego na francuski), Marc Ruiz-Portella (z węgierskiego na francuski), Lerra Sheynin (z rosyjskiego na angielski), Iléana Verzéa (z rumuńskiego na francuski), Philippe Minns (z niemieckiego na francuski), Boris Kovaltchouk (z ukraińskiego na francuski), Rūta Janušaitė (z litewskiego na francuski).

Redakcja: Clémence Lafarge (do 2012 r.).

Inżynierowie dźwięku (RFI) : Medard Chablaoui, Marc Fichet, Xavier Gibert, Philippe Nadel.

Archiwizacja dźwięku (RFI) : Manuela Bermudez et Clémence Bragard.

Serwis prasowy : Anthony Ravera (RFI), Priscilla Dacher (CNRS), Joëlle Busuttil (EHESS).

Składamy podziękowanie:

Przede wszystkim 160 świadkom , którzy zechcieli poświęcić swój czas na opowiedzenie nam swojej historii.
Marie-Hélène Mandrillon (CERCEC, CNRS/EHESS), bez której ten projekt nigdy by nie zaistniał i która nas wspierała na każdym etapie jego realizacji.
Dyrektorom i pracownikom RFI, którzy od samego początku poparli projekt i przez cały czas go wspierali.
Xavier Gibert (RFI), który zawsze i chętnie służył pomocą w realizacji nagrań tłumaczeń ustnych w studio radiowym, montaż dźwięku, szkolenie osób wyruszających w teren na nagrania.
Géraldine Vivier i Cécile Lefèvre (INED), które służyły nam swoim ogromnym doświadczeniem w przeprowadzaniu ankiet nieukierunkowanych.
Wszystkim osobom uczestniczącym w przygotowaniu ankiety, które pomogły nam w znalezieniu świadków, zajęły się nami podczas naszych misji w terenie, brały udział w rozmowach ze świadkami z Europy Środkowo-Wschodniej, w Rosji i w Kazachstanie: Antonio Ferrara (Uniwersytet w Neapolu im. Federico II), Aigi Rahi-Tamm (Uniwersytet Tartu, Estonia), Peep Varju (Memento, Tallin, Estonia), Dzintra Geka (Ryga, Łotwa), Irena Salienece (Daugavpils, Łotwa), Dalius Žygelis (Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy, Wilno, Litwa), Adam Hradilek (Instytut Badania Rezimów Totalitarnych w Pradze), Elena Zimovina (Państwowy Uniwersytet w Karagandzie, Kazachstan), Hannelor Baier (dziennikarka, Sibiu, Rumunia), personel domu rencisty Carl Wolff (Sibiu, Rumunia), Larisa Salahova (Uniwersytet Pedagogiczny w Bratsku i w Irkucku, Rosja), Mihail Rojanski (Dyrektor Niezależnego Centrum Badań i Edukacji, Irkuck, Rosja), Dominika Rank (Ukraina).
Еugenijus Peikštenis, dyrektor Muzeum Ofiar Ludobójstwa w Wilnie (Litwa) ir Teresė Birutė Burauskaitė, dyrektorka litewskiego Centrum badań naukowych zbrodni ludobójstwa i ruchu oporu (Litwa).
Osobom, które dodatkowo dokonały syntezy licznych wywiadów w oryginalnych językach: Jean Gousseff (niemiecki), Svitlana Grand-Chavin (ukraiński), Marc Ruiz-Portella (węgierski), Irina Tcherneva (rosyjski), Inga Vendelin (estoński), Anna Zaysteva (rosyjski). Isabelle Urbaitis przetłumaczyła z litewskiego na francuski fragmenty dźwiękowe rozmów ze świadkami.
Markowi Lamouche (INED) dziekujemy za wkład czasu i pracy w konfigurację serwera.
Yadranka Krasevec (CERCEC, CNRS/EHESS), na której barkach spoczywało zarządzanie całością projektu, jak również Arnaud Contentin i Arnaud Roi (Centre Marc Bloch, Berlin), Xavier Le Torrivelec (Centrum francusko-rosyjskie w Moskwie), Michel Perottino (Cefres, Praga) którzy zarządzali projektem w trzech pozostałych centrach badawczo_naukowych – partnerów naszego projektu.
Christine Opalko i Loïc Marin.